CHP’nin, Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin eritilmesine ilişkin iddialarıyla başlayan tartışma sürüyor.
CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, geçen yıl içerisinde Merkez Bankası’nın (TCMB) yaklaşık 128 milyar dolarlık döviz rezervinin satış yoluyla eritildiğini Meclis gündeme taşımış, görevinden istifa eden Hazine ve Maliye Eski Bakanı Berat Albayrak’ın buradaki rolünün de araştırılmasını istemişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise önceki gün partisinin İzmir İl Kongresi’nde Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak döneminde uygulanan politikaları destekleyen açıklamalar yaptı. Erdoğan, ”Göreve geldiğimizde 23,5 milyar dolar döviz rezervi vardı Merkez Bankası’nın, şimdi 95 miyar dolar rezervimiz var” dedi.
Fakat Merkez Bankası’nın yayınladığı resmi veriler, Erdoğan’ı yalanlıyor. TCMB verileri, bankanın net döviz rezervinin 43,2 milyar dolar ekside olduğunu gösteriyor.
Döviz varlığı eksiye düşüyor
Merkez Bankası’nın Uluslararası Rezervler ve Döviz Likiditesi verilerine göre 12 Şubat itibariyle Merkez Bankası’nın resmi rezerv varlıkları 95,7 milyar dolar. Ancak bu rakamın içerisinde altın rezervleri, IMF rezerv pozisyonu ve SDR (özel çekme hakları) da bulunuyor.
<p>Bu rakamdan altın, IMF rezerv pozisyonu ve SDR sepetindeki paralar düşüldüğünde, brüt döviz rezervi 52,2 milyar dolar oluyor. SDR IMF'nin üye ülkelerin mevcut resmi rezervlerine katkıda bulunmak amacıyla 1969 yılında oluşturduğu uluslararası bir rezerv varlığıdır.</p> <p>Brüt döviz rezervlerinden TCMB Analitik Bilançosu’nda yer alan borçları düşüldüğünde ise net döviz rezervi bulunuyor.</p> <p>Buna göre Merkez'in her an satmaya hazır olduğu net döviz rezervi 14,8 milyar dolara kadar düşüyor. Buna 15,4 milyar dolarlık kamu kesimi mevduatı da dahil. </p> <p>Rakamdan 1 yıl içindeki swaplar yani para takası ile başka bankalardan aldığı borçlar düşüldüğünde ise Merkez'in rezervleri eksi 43,2 milyar dolara geriliyor. Eksiye inen rezervler, kurların yükselişine müdahale etmek için faiz oranlarını yükseltmek yerine rezervlerin harcandığını gösteriyor.</p> <p><b>Krize karşı tedbir</b></p> <p>Peki merkez bankaları neden rezerv biriktiyor? Bunun tek bir nedeni var. Ekonomik krizlere karşı tedbir. </p> <p>Bir ülke, dış borç krizine karşı korunmak için borcun vadesi geldiğinde eğer piyasadan döviz toplayamazsa Merkez Bankası rezervlerini kullanıyor. Ya da enerji gibi hayati önemi olan ithal mallar için gerekli döviz yoksa bu da rezervlerden karşılanıyor.</p> <p>Barış Soydan
© Deutsche Welle Türkçe