Sezar yasası Suriye’de piyasaları vurmaya devam ediyor

0
280

ABD’nin Suriye’ye yönelik yaptırımlarını öngören Sezar (Arapça ismiyle Kayser) yasasının 17 Haziran’da yürürlüğe girmesi bekleniyor. “ABD’nin Suriye’ye karşı ekonomik silahı” olarak da nitelendirilen yasa, Suriye’de piyasaları felç etti.

Ancak daha yasa yürürlüğe girmeden Suriye lirasının dolar karşısında yaşadığı erime ve dolar-Suriye lirası kurunda yaşanan saatlik dalgalanma piyasaları iyiden iyiye ısındırdı.

Sezar yasasının yaklaşmasıyla son 40 günde Suriye lirası dolar karşısında yüzde 200’e varan değer kaybını bile gördü.

Mayıs ayının başında bir Amerikan doları 1200 Suriye lirasından işlem görürken, dün (8 Haziran) öğlen saatlerinde bir dolar 3443 Suriye lirasına ulaştı. Ancak gün içerisinde yapılan müdahalelerle dolar, 2850 Suriye lirasına geriledi.

Dolar-Suriye lirasında yaşanan hızlı dalgalanma, piyasaları da olumsuz etkiliyor. Bu durumdan hem esnaf, hem de tüketici memnun değil ve piyasaların böyle devam etmesi durumunda ülkede ciddi bir ekonomik krizin baş göstereceğine işaret ediyor.

Qamişlo’da doların son fiyatını öğrenmek için dükkanına girdiğimiz bir dövizci, yaşanan dalgalanmanın en büyük nedeninin Sezar yasası olduğunu ancak sermaye sahiplerinin pazardaki doları çekmesinin etkisinin büyük olduğunu belirtiyor.

DOLAR-SURİYE LİRASI KURUNUN UYGULAMALI ANLATIMI

Suriye lirasında yaşanan dalgalanmayı masanın üzerine koyduğu dolar ve Suriye lirasıyla anlatmaya başlıyor.

Masanın üzerine koyduğu 4600 Suriye lirasının üzerine 100 dolar bırakan dövizci, “2011 yılında Suriye iç savaşı başlamadan 100 ABD doları 4600 Suriye lirası ediyordu” diyor.

Daha sonra masanın üzerine 130.000 Suriye lirası bırakan dövizci, onun da üzerine 100 ABD doları bırakarak, “4 ay önce yani koronadan önce de 100 dolar, 130.000 Suriye lirası ediyordu” diye belirtiyor.

Daha sonra masanın üzerine 200.000 Suriye lirası bırakan dövizci onun da üzerine 100 ABD doları bırakıyor ve “4 gün önce de 100 dolar bu kadar ediyordu” diyor.

Son olarak masanın üzerine 300.000 Suriye lirası bırakarak üzerine 100 dolar daha bırakan döviz bürosu sahibi, “Bugün saat 15.00 sularında da 100 dolar 300.000 Suriye lirası ediyordu. Şimdi müdahale oldu sanırım, 1 dolar 2850 liraya geriledi” diyor.

‘SERMAYE SAHİPLERİ DOLARI PAZARDAN ÇEKİYOR’

Şam’a gidip geldiği için yüzünün çekilmesini istemeyen ve isminin de gizli tutulmasını isteyen dövizcinin bu son talebi, aslında Suriye ekonomisinde yaşanan bölünmeye de işaret ediyor.

Rejimin döviz alım satımını tamamıyla kontrolünde tutmak istediği için izin Şam yönetiminde izin sahibi olmayan kişilerin cezai yaptırıma tabi tutulduğunu kaydeden dövizci, piyasalardaki dalgalanmanın en büyük nedeninin Sezar yasası olduğunu ancak büyük sermaye sahiplerinin de doları piyasadan çekmesinin de yaşanan dalgalanmada etkili olduğunu belirtiyor.

PİYASALAR DA BÖLÜNDÜ

Suriye’nin şu anda rejim, Kuzey-Doğu Suriye ve Türk devleti işgali altındaki bölgeler olarak bölünmesi, aynı zamanda ekonomik bölünmüşlüğü de beraberinde getiriyor.

Şam, Qamişlo ve İdlib’te dolar farklı fiyatlarda işlem görürken, Cerablûs ve Ezaz gibi Türk devletinin işgal edildiği bölgelerde ise ağırlıklı olarak Türk lirası kullanılıyor.

ABD senatosunda 18 Aralık’ta kabul edilen “Caesar Suriye Sivil Koruma Yasası” 21 Aralık’ta da ABD Başkanı Donald Trump tarafından onaylanmıştı. Yasanın 17 Haziran’da yürürlüğe girmesi bekleniyor.

2011’DEN BERİ DOLAR-SURİYE LİRASI KURUNDA YAŞANAN DALGALANMA

Savaş yılları boyunca zaman zaman büyük dalgalanmalar yaşayan Suriye lirasının Amerikan doları karşısında yaşadığı değer kaybının ortalaması şu şekilde:

2011: 1 ABD doları = 47 Suriye lirası

2012: 1 ABD doları = 70 Suriye lirası

2013: 1 ABD doları = 300 Suriye lirası

2014: 1 ABD doları = 440 Suriye lirası

2015: 1 ABD doları = 590 Suriye lirası

2016: 1 ABD doları = 600 Suriye lirası

2017: 1 ABD doları = 470 Suriye lirası

2018: 1 ABD doları = 460 Suriye lirası

2019: 1 ABD doları = 1000 Suriye lirası

2020 (şimdiye kadar): 1 ABD doları = 1400 Suriye lirası.

İlgili haberler:

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz