Macron ilk kez ’derin devlet’ dedi, peki neden?

0
309

Macron, 21 Ağustos’ta Cumhurbaşkanlığı Basın Derneği ile buluşmasında, Moskova ile yakınlaşma ve G7 bildirilerinin yazımına ilişkin politikası önündeki engellerden bahsederken iki kez “derin devlet” kavramını kullandı.

Macron, kamuoyu önünde ilk kez bu konseptten bahsediyor. “Derin devlet” kavramı, muhalif çevrelerin dışında Fransız siyaset sözlüğünde pek kullanılan bir kavram değil.

G7 ZİRVE SONUÇ BİLDİRGESİNİN YAZIMINA KATILMADI

Macron Çarşamba günü, Rusya ile yakınlaşma niyetinin “Paris’ten Moskova’ya farklı derin devletlerin” muhalefetine yol açtığını savundu. Macron daha sonra, neden G7 zirvesi sonuç bildirgesinin yazımına katılmayı reddettiğini açıklarken, bu tartışmaların “bürokratlar ve derin devletlerin çekişmelerinden başka bir şey” olmadığını söyledi ve “kendi adına müzakere eden insanların rehinesi” olmak istemediğini sözlerine ekledi.

TÜRKİYE’DEN ABD’YE DERİN DEVLET

Liberal görüşlü L’opinion sitesine göre derin devlet kavramı, 1990’lı yıllardan bu yana özellikle Türkiye’de yeniden popülerlik kazandı. Daha sonra, Türkiye’nin dışında da siyasetçiler tarafından geniş bir şekilde kullanılmaya başlandı. Ancak daha önce 1970’li yıllarda İtalya’da karanlık ağları, Cezayir’de iktidardaki generalleri veya İsrail devletinin güvenlikçi çekirdek kadrosunu tasvir etmek için kullanıldı. 2018’de İtalyan jeopolitik dergisi “Limes”, tüm bir sayısını “Stati profondi”ye (derin devletler) ayırmıştı.

Mevcut durumda Türkiye’nin yanısıra ABD’de “deep state” konsepti yaygın bir şekilde kullanılıyor. Kullananların başında ise ABD Başkanı Donald Trump geliyor. Trump, bu ifadeyi kendi yönetimine karşı kullanıyor. ABD Başkanı, Eylül 2018’de “Kendi ajandalarını gizlice öne süren ve demokrasi için gerçek bir tehdit oluşturan derin devletin seçilmemiş memurlarına” tepki gösteriyordu.

AVRUPA KOMİSYONU ‘DERİN DEVLET’ Mİ?

Macron’un Trump’tan aldığı “derin devlet” kavramı Fransa açısından neyi ifade ediyor? L’opinion’a göre bu sözler açıkça uluslararası zirvelerin sonuç bildirgeleri müzakere edenler veya Rusya ile ilişkileri hayata geçirenleri hedefliyordu. Avrupa Birliği ile Güney Amerika ülkeleri ortak pazarı (Mercosur) arasındaki anlaşma buna bir örnek olarak gösteriliyor. Emmanuel Macron, Brezilya devlet başkanının politikaları ve Amazon ormanlarındaki yangını gerekçe göstererek, mevcut haliyle anlaşmaya karşı çıkacağını söyledi. Çevrecilerin yoğun tepki gösterdiği anlaşma bundan iki ay öne Osaka’daki G20 zirvesi sırasında açıklanmıştı. Ancak Fransa Cumhurbaşkanlığı, Brüksel’in “derin devleti” olarak da ifade edilen Avrupa Komisyonu tarafından dayatılan bir anlaşma olduğu imasında bulunuyor. O dönem Fransız bir kaynak, “Bu bira şaşırtıcı. Juncker ekibi tarafından yapılan bir tür darbedir” demişti.

DERİN DEVLETLE MÜCADELE Mİ, CADI AVI MI?

Macron, Rusya konusunda da devlet aygıtı içerisinde ciddi bir direnişle karşılaştığı imasında bulunuyor. Bununla birlikte Macron’un derin devlet söyleminin, Fransız üst düzey yönetiminde daha geniş bir çevreyi de hedeflemiş olabileceği ifade ediliyor. Öte yandan “derin devlet”le mücadele ile “cadı avı” arasında ince bir sınır bulunuyor. Macron’un kendi görüşlerine uyan bir yapı oluşturma çabası ve sosyal politikaları nedeniyle karşılaştığı geniş toplumsal muhalefet, niyetleri konusunda ciddi endişelere yol açıyor. Bir çok medya organı, Sarı Yelekliler ve solcu muhalefet partileri başta olmak üzere geniş bir kesim, Macron’un otoriter bir sapma içerisinde olduğu tepkisinde bulunuyor.  

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz