NASA, Ay’a bilimsel ekipman ve enstrümanlar göndermek için Amerikan şirketleri Astrobotic, Intuitive Machines ve Orbit Beyond tarafından geliştirilen aygıtları kullanacaklarını bildirdi. İkinci aşama olarak 2024’te Ay’a Artemis programı kapsamında astronot gönderilmesi hedefleniyor.
NASA’nın belirlediği araçların, 20 dolayında küçük yük bırakması planlanıyor. Birinci araç olan Orbit Beyond, Mare Imbrium olarak adlandırılan bölgeye Eylül 2020’de iniş yapacak.
Intuitive Machines aygıtı Fırtınalar Okyanusu (Oceanus Procellarum) olarak adlandırılan bölgeye Temmuz 2021’de iniş yapmaya çalışacak. Burası Ay’ın, Dünya’dan da görülebilen en büyük karanlık lekesi olarak tanımlanıyor. Mare Imbruim ve Intuitive Machines, SpaceX füzeleriyle gönderilecek.
Astrobotic robotu, Ölüm Gölü (Lacus Mortis) olarak adlandırılan büyük krateri hedefliyor. Robotun inişi Temmuz 2021’de öngörülüyor. Hangi füze içerisinde gönderileceği henüz belirlenmedi.
Her üç şirket, kendi araçlarını geliştirmek için 77 ila 97 milyon dolarlık sözleşmeler elde ettiler.
NASA müdürü Jim Bridenstine, “Gelecek yıl ilk bilimsel ve teknolojik araştırma aletlerimiz Ay’ın yüzeyinde olacak” dedi. Bridenstine, bunun da gelecek beş yılda Ay’a ilk kadının gönderilmesine katkı sağlayacağını sözlerine ekledi.
ABD, Apollo programı kapsamında 1969 ve 1972 yılları arasında Ay’a altı misyon gönderdi. Şimdiye kadar ABD dışında sadece iki ülke, Rusya ve Çin, Ay’a insansız araçlarla robot indirebildi.
NASA, düzenli olarak Ay’ın görüngesine iki uzay sondası gönderdi. Bugün sadece Lunar Reconnaissance Orbiter ile ARTEMIS-P1 ve P2 sondaları aktif durumda.
Çin de kısa bir süre önce iki araç gönderdi. 2013 yılında ve geçtiğimiz Ocak ayında Ay’ın karanlık yüzüne robotlar indirildi. Mevcut durumda Chang’e 4 sondası ve motorize robotu Yutu-2 Ay’da aktif durumda.
NASA’da bilimsel faaliyetlerin patronu Thomas Zurbuchen, “Öğreneceğimiz şeyler evrene ilişkin bildiklerimizi değiştirmekle kalmayacak, Ay’a ve bir gün Mars’a insani misyonlara hazırlık yapmamızı da sağlayacak” dedi.
